Pomoc pokrzywdzonym

Projekt pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem i świadkom przestępstw to inicjatywa służąca udzieleniu szybkiej i skoncentrowanej pomocy ofiarom przestępstw przewidzianych w polskim  systemie karnym. Projekt jest częścią sieci pomocy pokrzywdzonym, która współtworzą inne organizacje pozarządowe z całego kraju, a które scala Ministerstwo Sprawiedliwości. Jeżeli wobec Ciebie lub  twojej rodziny była stosowana przemoc, zostałeś oszukany, doznałeś pobicia, ucierpiałeś w wypadku samochodowy, zostałeś okradziony albo byłeś świadkiem takich czynów – możesz liczyć na naszą pomoc. 

Nasze działania w ramach projektu mają przede wszystkim na celu wsparcie naszych podopiecznych w trudnych chwilach, zarówno pod względem emocjonalnym, jak i prawnym. W ramach projektu oferujemy bezpłatne porady prawne, pomoc psychologiczną i terapeutyczną, doradztwo zawodowe oraz wsparcie materialne. W ramach naszych działań wspomożemy w kontakcie z organami ścigania, aby ułatwić przejście przez cały proces prawny i pomóc w odzyskaniu poczucia bezpieczeństwa. Nasi psycholodzy wspomogą w opanowaniu emocji i traumy, a Osoby pierwszego Kontaktu udzielą niezbędnego wsparcia materialnego celem złagodzenia skutków pokrzywdzenia przestępstwem. Projekt kładzie szczególny nacisk na zapewnienie ciepłego, przyjaznego otoczenia, w którym każdy może poczuć się wysłuchany i zrozumiany, dlatego w naszych przestrzeniach odnajdziesz spokój, komfort i bezpieczeństwo.

Osoby, które doświadczyły przestępstwa, często przechodzą przez bardzo trudny czas. Wyobraź sobie, że ktoś, kto przeżył wypadek samochodowy, nie tylko zmaga się z fizycznymi  obrażeniami, ale i z lękiem przed ponownym wsiadaniem za kierownicę. To trochę jak ciągłe odtwarzanie w głowie filmu z tego zdarzenia, co może prowadzić do trudności ze snem  czy koncentracją. Podobnie osoba, która została pobita czy doświadczyła gwałtu, może czuć się bezradna i przerażona, tracąc poczucie bezpieczeństwa nawet we własnym domu. To  emocjonalne tornado sprawia, że codzienne obowiązki czy rozwiązanie spraw prawnych, które nagle wydają się górami do przeskoczenia, stają na boku. Gdy do tego dochodzi utrata  pracy lub źródeł dochodu, bo ktoś nie może wrócić do normalnego funkcjonowania, sytuacja staje się jeszcze bardziej skomplikowana. W takich momentach, wsparcie ze strony  rodziny, przyjaciół czy profesjonalistów może być jak pojawienie się światełka w tunelu, dając nadzieję, że powrót do normalności jest możliwy, choć droga do tego może być długa i  wyboista. 

Do kogo kierowane są nasze działania?

Nasze działania skierowane są do 3 głównych grup bez względu na wiek danej osoby:

Do bycia pokrzywdzonym nie jest konieczne jakiekolwiek rozstrzygnięcie sadu, prokuratury czy Policji. Sam fakt zagrożenia lub naruszenia czyjegoś dobra prawnego skutkuje przyjęciem, że dana osoba jest pokrzywdzona.

Co do zasady pomagamy, jeżeli od popełnienia przestępstwa do zgłoszenia po pomoc nie minęło więcej niż 5 lat. W wyjątkowych sytuacjach (jak morderstwo, gwałt, ciężkie pobicie lub przemoc domowa) termin ten jest dłuższy i podlega indywidualnej ocenie przez naszych specjalistów. Pomoc nie jest ograniczona w czasie, ale nasze działania przede wszystkim są kierowane w celu szybkiego powrócenia pokrzywdzonego do samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie.

Formy pomocy

Kim jest pokrzywdzony i czym jest przestępstwo?

Pokrzywdzonym jest każda osoba, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone w wyniku działania lub zaniechania, określonej czynności, innej osoby. Po pierwsze, aby zostać uznanym za pokrzywdzonego, zasadniczo musi zostać naruszone indywidualne, przysługujące tylko danej osobie, chronione przez prawo dobro – m.in. zdrowie, nietykalność cielesna, własność, cześć, dobre imię, wolność seksualna. Nie musi dojść do faktycznego naruszenia dobra danej osoby, wystarczy zagrożenie takiego naruszenia. W takiej sytuacji dana osoba jest uznawana za osobę pokrzywdzoną przestępstwem.

Pokrzywdzonego możesz być również podmiot innych niż osoba fizyczna – może to być firma lub instytucja publiczna, która poniosła szkodę w wyniku czyjegoś działania lub zaniechania.

Jeżeli pokrzywdzonym jest osoba, która nie ukończyła 18 lat, w jej imieniu musi działać inna osoba pełnoletnia. Zgodnie bowiem z Kodeksem cywilnym, tylko osoba, która ukończyła 18 rok życia posiada pełną zdolność do czynności prawnych oraz zdolność sądową. Nie oznacza to jednak, że osoba taka jest pozbawione możliwości bronienia swoich praw w trakcie postępowania sądowego. Wszelkie działania za pokrzywdzone dzieci mogą podejmować ich przedstawiciele ustawowi, czyli najczęściej rodzice lub ustanowieni przez sąd opiekunowie (czasami również kurator).

Do bycia pokrzywdzonym nie jest konieczne jakiekolwiek rozstrzygnięcie sadu, prokuratury czy Policji. Sam fakt zagrożenia lub naruszenia czyjegoś dobra prawnego skutkuje przyjęciem, że dana osoba jest pokrzywdzona.

Z kolei przestępstwo to czyn (rozumiany również jako zaniechanie) człowieka zabroniony przez ustawę pod groźbą kary jako zbrodnia lub występek, bezprawny, zawiniony i społecznie szkodliwy w stopniu wyższym niż znikomy. Są dwa wyjątki, kiedy dane działanie nie będzie uznane za przestępstwo:

  1. jeżeli społeczna szkodliwość czynu jest znikoma – ale oceny tej dokonuje albo prokurator na etapie postępowania przygotowawczego albo sąd na etapie postępowania sądowego;
  2. jeżeli nie można sprawcy czynu przypisać winy w czasie popełniania czynu.

Czyn rozumiany jako zaniechanie skutkuje uznaniem go za przestępstwo, jeżeli na danej osobie (lub podmiocie), ciążył prawny, szczególny obowiązek, a mimo to go dana osoba (podmiot) nie dopełniła.

Pierwsza grupa przestępstw to przestępstwa ściągane z urzędu, czyli organy ścigania – Policja i Prokuratura, podejmują się ujęcia sprawcy przestępstwa i jego ukarania bez względu na powiadomienie tych służb o doznanym przez pokrzywdzonego przestępstwie. Przestępstwo takie może być zatem ścigane nawet wbrew woli pokrzywdzonego. Kiedy organ ścigania otrzyma informację o popełnieniu przestępstwa, musi wszcząć postępowanie. Do tej grupy zaliczamy:

Druga grupa przestępstw to te ścigane na wniosek pokrzywdzonego. Aby Policja lub Prokuratura podjęła się prowadzenia postępowania, niezbędne jest złożenie wniosku o ściganie przez pokrzywdzonego. Jeśli zatem mamy do czynienia z przestępstwem wnioskowym, organ ścigania nie zajmie się przestępstwem (nawet jeśli o nim wiedział), dopóki pokrzywdzony wyraźnie tego nie zażąda. Po złożeniu takiego wniosku postępowanie toczy się tak samo jak przy przestępstwach ściganych z urzędu. Do tej grupy przestępstw zaliczamy najczęściej:

Druga grupa przestępstw to te ścigane na wniosek pokrzywdzonego. Aby Policja lub Prokuratura podjęła się prowadzenia postępowania, niezbędne jest złożenie wniosku o ściganie przez pokrzywdzonego. Jeśli zatem mamy do czynienia z przestępstwem wnioskowym, organ ścigania nie zajmie się przestępstwem (nawet jeśli o nim wiedział), dopóki pokrzywdzony wyraźnie tego nie zażąda. Po złożeniu takiego wniosku postępowanie toczy się tak samo jak przy przestępstwach ściganych z urzędu. Do tej grupy przestępstw zaliczamy najczęściej:

E-przewodnik po systemie wsparcia

Placówki pomocowe

Na mapie zaznaczone są okręgi, w których znajdują się placówki pomocy. Pobierz pełną listę, klikając w przycisk poniżej

Całodobowa infolinia pomocy pokrzywdzonym:

Człuchów

Natalia Paluszkiewicz

Chojnice

Natalia Paluszkiewicz

Bytów

Dariusz Mieczkowski

Miastko

Dariusz Mieczkowski

Lębork

Magdalena Zielke

Daniel Pańczyszyn

Słupsk

Aleksandra Duszak

Finansowanie

Sfinansowano ze środków Funduszu Sprawiedliwości, którego dysponentem jest Minister Sprawiedliwości.